Beginselen van mediation

Inhoudsopgave

Wat is mediation?

Mediation is een procedure waarin twee of meer personen, met de hulp van een neutrale mediator, in staat zijn om een wederzijds acceptabele oplossing voor hun conflict te vinden. De mediation procedure, welke primair was ontwikkelt in de U.S.A. in de zestiger en zeventiger jaren, staat toe dat alle participanten in een conflict (in staat zijn om) hun belangen en noden in (te) brengen. De mediator faciliteert het proces van conflictoplossing, echter, de besluiten worden alleen door de betrokken partijen gemaakt.

Mediation is een zogenoemde Alternative Dispute Resolution (ADR; Anders Dan Rechtspraak; = buiten het gerecht) methode, een proces waarin de partijen in een geschil (dispute), met de assistentie van een neutrale derde partij (de mediator), de geschilpunten identificeren, opties ontwikkelen, alternatieven overwegen en zich inspannen om een wederzijds acceptabele oplossing voor hun conflict te bereiken. De mediator heeft geen adviserende of bepalende rol met betrekking tot de inhoud van het geschil of de uitkomst van de oplossing, maar is verantwoordelijk voor het communicatie proces waarbij oplossing wordt betracht. Er zijn vijf elementen welke essentieel zijn voor mediation:

Mediation is een optie. De partijen moeten belang hebben bij het oplossen van het geschil. Zij kunnen of overeenstemming bereiken op de tijd dat het conflict begint, of zij kunnen een „overeenkomst tot mediation“ opnemen in hun zakelijke contracten.

Mediation is vertrouwelijk. Details over wat gebeurd tijdens de mediation, of over de schikking die was bereikt, kunnen buiten de mediation niet besproken worden zonder het consent van beide partijen..

Mediation is fundamenteel een zogenoemde Alternative Dispute Resolution methode, gewoonlijk buiten het gerecht voor een juridische actie is ondernomen. Mediation gaat gepaard met onderhandelingen om consensus te bereiken in tegenstelling tot een rechtszaak, waar de partijen misschien niet geïnteresseerd zijn om een overeenkomst, hoe dan ook, te bereiken.

Mediation gaat gepaard met een neutrale derde partij welke geen autoriteit heeft om het geschil te beslechten. De mediator is niet een rechter of arbiter maar een facilitator. Een mediator moedigt de partijen simpel aan om een overeenkomst te bereiken.

Mediation focust zich niet (achterwaarts) op rechten maar is liever toekomstgericht op noden en belangen

Wanneer is mediation toepasselijk?

Mediation is een universele conflictmanagement methode gebruikt in verschillende conflict gebieden zoals:

  • Commerciële geschillen: in of tussen bedrijven, werkgever en werknemers; units en collega’s, …;
  • geschillen tussen partners en aandeelhouders;
  • consumentengeschillen;
  • familiegeschillen: echtscheiding, conflicten over voogdij, alimentatie, …;
  • erfrechtgeschillen (ook vòòr de dood om de erfopvolging te beheersen);
  • geschillen in persoonlijk letsel en beschadiging van eigendommen;
  • gemeenschap- en buurtgeschillen, zelfs in criminele conflicten.

Mediation is een ideale vorm van conflictoplossing wanneer beide partijen een persoonlijke- en/of werkrelatie willen voortzetten. Als de partijen een werkrelatie hebben gehad, welke succesvol is geweest gedurende meerdere jaren, kunnen formele procedures onherroepelijke schade veroorzaken omdat zij een tegenstanderige natuur hebben. Mediation moedigt een dialoog aan tussen de partijen, en moedigt hen aan om een situatie te vinden waarin zij beide winnaars zijn.
Mediation is in het bijzonder nuttig daar waar er verscheidene zaken in conflict zijn. In deze situatie, is het vaak productief om belangen uit te ruilen in een poging een oplossing te bereiken. Verder, mediation is geschikt daar waar er onzekerheid is in de regels of standaarden relevant voor het geschil.
Mediation is nuttig daar waar de partijen privacy en vertrouwelijkheid als belangrijk beschouwen.

Mediation is niet geschikt in de volgende situaties:

  • Een conflict betreffende grote zaken van publiek- of regeringsbeleid;
  • Daar waar de partijen bijbedoelingen hebben zoals mediation te gebruiken om meer informatie te verzamelen.
  • Extreme machtsimbalansen die niet door de mediator uitgebalanceerd kunnen worden.
  • Daar waar één partij lijdt aan een emotionele of psychologische aandoening.
  • Mediation zal niet slagen wanneer de partijen weigeren of niet in staat zijn om verantwoordelijkheid te nemen.

Mediation in de praktijk – Velden van mediation

Een overzicht van het snel groeiende aantal van organisaties die mediationdiensten aanbieden in de Duitse particuliere sector onthult een neiging om organisaties te vormen in overeenstemming met het veld van geschil bijvoorbeeld familie mediation, commerciële en zakelijke mediation, constructie mediation, milieu mediation, insolventie mediation, verzekeringsmediation, bestuursrecht mediation, sociaalrecht mediation, intellectueel eigendom mediation, school mediation, gemeenschapsmediation en dader-slachtoffer mediation (cf. Alexander/Gottwald/Trenczek: Mediation in Germany, Köln 2003):

  • Familie mediation refereert aan scheiding- en echtscheidingszaken, ouderschap en voogdij regelingen, eigendom afhandeling en familie geschillen over testamenten en erfenissen.
  • Commerciële en zakelijke mediation behelst een breed scala van mediation velden als mediation tussen of in bedrijven, mediation binnen wet op successie, werkplaats mediation, etc…
  • Constructie mediation refereert naar conflicten betreffende projectontwikkelaars, architecten en engineers, investeringsmaatschappijen en cliënten.
  • Milieu mediation refereert aan geschillen in de publieke sfeer met betrekking tot plannen, bouwen en milieukwesties. Milieu mediation verschilt van de meeste andere vormen van mediation op de volgende manieren: ten eerste, er zijn meerdere partijen betrokken zoals regerings-, institutionele- en belangengroepen en individuen; ten tweede de mediations zijn typerend een serie van publieke en private bijeenkomsten met de verschillende aandeelhoudende groepen; en ten derde, de onderhavige kwesties hebben een directe impact op de gemeenschap.
  • Gemeenschapsmediation refereert naar mediation welke plaats vindt op gemeenschapsniveau: op gemeenschapsrecht en juridische centra, in scholen en in andere organisaties die mediation services aanbieden aan de gehele gemeenschap.
  • Dader-slachtoffer mediation (in het Duits: Täter-Opfer Ausgleich TOA) was de eerste vorm van mediation, in Duitsland, die zich ontwikkelde en erkenning gevonden heeft in zowel theorie als praktijk. De centra bieden mediation aan beide, slachtoffer en dader, voor het kunnen omgaan met de conflicten die ertoe hebben geleid of die zijn ontstaan door de overtreding, en om het geschil te beslechten met een wederzijdse overeenkomst betreffende restitutie en vergoeding.

Mediation Ablauf - Phasenmodell

Mediationtrappen

  • Mediator’s Openende Statement (MOS)
  • Verklaringen van de partijen
  • Bepaling van de agenda
  • Exploratie van conflicten and belangen
  • Opties genereren en Realiteitstest
  • Start onderhandelingsfase
  • Uitkomst en opstellen

Voordelen van mediation

Overstijgend de karakteristieke elementen van mediation, welke verschillen van gerechtelijke procedures en andere traditionele beslissing makende processen, voorziet mediation in nog meer voordelen, v.b.:

  • mediation bespaart (tijd, financiën, sociale en emotionele) kosten,
  • macht om beslissingen te maken blijft bij de partijen (overeenstemmende probleemoplossing),
  • mediation kan helpen om stilstaan en impasses te voorkomen,
  • focus op belangen en niet posities,
  • mediation erkent (inter)subjectieve criteria,
  • privacy en vertrouwelijkheid,
  • ontwikkeling van toekomstgerichte win-win oplossingen, toegenomen scala aan opties,
  • flexibiliteit van het proces: mediation wordt nagejaagd binnen een overeengekomen tijdspanne,
  • mediation verbetert communicatie,
  • mediation behoudt en doet toenemen bestaande (zakelijke, sociale, privé) relaties, hoge duurzaamheid van en tevredenheid met de overeengekomen oplossingen.